BIDLA B’KONSULTAZZJONI

Is-sena li wasslet biex tintemm, kienet sena li fiha twettqu bidliet importanti fir-regolamenti marbuta mas-settur tal-kostruzzjoni. Bidliet li kienu jeħtieġu hidma estensiva u li seħħew wara li tkellimna mà kull min huwa involut.

Bidliet li fissirna b’mod kontinwu l-oġġettivi li rridu nilħqu u anke dak li huwa meħtieġ li jsir biex dawn isiru bl-aħjar mod u tal-aqwa benefiċċju għal kulħadd. Dan huwa l-mudell li se nkomplu naddottaw fiż-żmien li ġej.

Biex nistrutturaw b’mod aħjar il-konsultazzjoni kontinwa li jeħtieġ li ssir, waqqafna Kunsill Konsultattiv għall-Bini u l-Kostruzzjoni fi ħdan l-Awtorità tal-Bini u l-Kostruzzjoni. Dan il-Kunsill jirrappreżenta diversi entitajiet marbuta mà dan is-settur. Jirrappreżenta kemm lill-professjonisti kif wkoll operaturi f’dan is-settur flimkien mà entitajiet marbuta mal-edukazzjoni u t-taħriġ.

Il-formola li se jkun qed juża dan il-Kunsill hija li jidentifika issues li jeħtieġ li jiġu indirizzati, issir konsultazzjoni dwar il-proposti li jkunu qed jiġu kkunsidrati u b’hekk l-Awtorità għall-Bini u l-Kostruzzjoni tingħata stampa tal-pożizzjonijiet varji  ħalli b’hekk id-deċizjonijiet jittieħdu bl-aktar mod infurmat.

Il-gvern huwa determinat li jkompli bi pjan strutturat ta’ bidla fil-mod kif jiġi regolat ix-xogħol ta’ kostruzzjoni. Imma din il-bidla trid issir b’tali mod li kull min hu involut ikun parti minn din il-bidla. Huwa essenzjali li min jopera f’dan is-settur ikun kontinwament infurmat bil-bidliet u mħejji bl-aħjar mod biex il-bidla sseħħ kif meħtieġ.

Il-bidliet li se nkomplu nwettqu fis-sena l-ġdida se jibnu fuq dawk li wettaqna matul l-2023. Biddliet importanti li joffru bażi soda biex inwettqu t-tisħiħ regolatorju f’dan is-settur. L-oġġettivi għal din il-bidla li qed inwettqu huwa li fis-settur tal-kostruzzjoni jkollna aktar serjetà, aktar responsabiltà u kwalità ogħla.

Issa li wettaqna bidla importanti bl-introduzzjoni tal-liċenzjar tal-kuntratturi, se nkomplu mexjin ‘l quddiem biex niżguraw li jkollna aktar persuni imħarrġa fuq il-lant tax-xogħol, ikun hemm għarfien akbar dwar sistemi aktar addattati kif għandu jsir ix-xogħol u fuq kollox li jkollna sistemi ta’ xogħol aktar siguri għall-ħaddiema.

Din il-bidla trid issir permezz ta’ regolamenti aktar addattati għal żminijietna iżda mhux regolamenti aġġornati biss hemm bżonn. L-operaturi fis-settur iridu jkunu infurmati aktar dwar il-modi aġġornati kif għandhom isiru l-affarijiet. It-taħriġ huwa essenzjali f’din il-bidla important li qed titwettaq.

Ma’ kull pass li se nagħmlu se jkollna konsultazzjoni wiesgħa dwar kull bidla li hija meħtieġa. L-Awtorità tal-Bini u l-Kostruzzjoni se tkompli tagħti aktar informazzjoni dwar dak li huwa meħtieġ li jsir u l-mod kif il-bidliet se jkunu qed jigu introdotti.

“Il-mod kif ħdimna matul is-sena 2023 se jkun mudell li fuqu se nkomplu inwettqu akar bidliet fiż-żmien li ġej.”

Bidliet tant meħtieġa li jwasslu għal settur li jaħdem b’aktar serjetà, aktar responsabilità u kwalità ogħla.

Nixtieq nieħu din l-opportunità biex nawgura Sena Ġdida mimlija riżq u saħħa lill-Maltin u l-Għawdxin kollha.

/by

L-Istrina 2024 – Poplu Wieħed b’Qalb Kbira

Fl-istil ta’ ħajja tagħna l-Maltin hemm ħafna karatteristiċi li jiddistingwuna – uħud sbieħ u forsi oħrajn inqas. Iżda li hu żgur huwa li aħna popla b’qalb tad-deheb. Qalb li tħoss u tħenn għal min jinsab batut u fil-bżonn u xhieda ta’ dan, bla dubju huwa jum l-Istrina fejn ta’ kull sena l-għada tal-Milied, isir sforz nazzjonali biex jinġabru fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund. Din is-sena għal darboħra reġa’ nkiser ir-rekord bis-somma sabiħa ta’ €5.27 miljun.

Minkejja li jkollna diversi inizjattivi ta’ solidarjetà matul is-sena fejn il-poplu Malti dejjem jagħti kontribut, f’dan iż-żmien tal-Milied il-poplu jerġa’ jwieġeb b’aktar saħħa u b’aktar ġenerożità. Kulħadd ikollu l-ispejjeż tiegħu partikolarment f’dan iż-żmien ta’ festi iżda xorta waħda l-maġġoranza tal-Matin jħossu li, minn kif jistgħu, għandhom jgħinu billi jagħtu d-donazzjoni tagħhom. U hekk malli jibda joqrob il-Milied, u tibda tisma’ dik id-domanda kważi spontanja dwar l-Istrina, “tgħid din is-sena tinqabeż is-somma tas-sena li għaddiet?”, ir-risposta tkun “iva”, sena wara l-oħra din is-somma tkompli tikber. Għax il-Maltin iħossu għal ħaddieħor u l-fatt li aħna poplu żgħir, fina hemm l-ispirtu ta’ familja waħda. Familja li tifhem xi jfisser meta jkollok ħabta u sabta tieqaf mir-rutina tal-ħajja u tmur f’pajjiż ieħor għal kura mingħajr ma taf meta se tiġi lura. Illum nistgħu ngħidu li din ir-realtà ħafna minnha missew magħha jew b’esperjenzi personali, jew ta’ qraba jew ħbieb.

Il-Malta Community Chest Fund għalhekk teżisti. Għas-serħan il-moħħ. Li minkejja il-problemi ta’ saħħa, hemm min se jagħmel minn kollox biex jgħinek. Għalhekk ta’ kull sena bi ħġari immur nagħti l-parti tiegħi f’din il-maratona. Din is-sena terġa’ kienet aktar speċjali għax mort flimkien ma’ Silvana, Federico u Emilia. Xi ħaġa sabiħa li fost l-attivitajiet kollha tal-Milied, morna bħala familja biex nagħtu s-sapport tagħna. Waqt li kont hemm ukoll ppreżentajt is-somma sabiħa ta’ €780 li nġabret waqt attività soċjali li oragnizzajna għal żmien il-Milied.

Iżda dan fil-verità huwa farka fejn il-kontribut li jagħtu l-mijiet ta’ voluntiera biex l-Istrina tkun suċċess. U dan mhux biss l-għada tal-Milied, iżda matul is-sena kollha. L-attivitajiet kollha li jiġu organizzati matul is-sena b’risq l-Istrina huma ħafna u x-xogħol li jirrikjedu huwa kbir. U hawn ma nistax ma nsemmix lil President George Vella u s-Sinjura Vella li bla dubju huma l-akbar ambaxxaturi tal-Istrina. Id-dedikazzjoni tagħhom u l-impenn favur din l-iniżjattiva huma tassew speċjali.

Aktar kmieni din is-sena flimkien ma’ Silvana ġejt mitlub nakkumpanja lil President waqt żjara statali fl-Awstralja. Opportunità mill-isbaħ li niltaqa’ ma ħafna Maltin lil hinn minn xtutna li għadhom iħobbu lill-art twelidhom u l-memorji ta’ tfulithom. Kienet iżda fuq kollox opportunità għalija li nsir naf aktar mill-qrib lill-President George Vella. Persuna tassew b’qalbi kbira li forsi anke minħabba l-professjoni li ġej minnha ta’ tabib, kapaċi jifhem u juri kumpassjoni ma min jinsab batut. U propju għalhekk forsi li din is-sena stajt nifhem aħjar xi tfisser għalih il-Malta Community Chest Fund.

Minn qalbi nirringrazzja lil kull min b’xi mod jew ieħor ta l-għajnuna fl-Istrina ta’ din is-sena. Ejja dejjem nħaddnu u ngħożżu dak li jgħaqqadna. Dan huwa impenn soċjali li għandna kollha kemm aħna biex nkunu hemm għal xulxin. Biex nibqgħu dejjem poplu wieħed b’qalb kbira.

/by

Bidliet fl-interess tal-ħaddiema

Din kienet sena ta’ bidliet kbar u importanti li twettqu mill-Ministeru għax-Xogħlijiet Pubbliċi u l-Ippjanar fejn daħħalna numru ta’ riformi importanti fis-settur tal-bini u l-kostruzzjoni. Dawn il-bidliet huma parti mill-programm ambizzjuż ta’ tiġdid li qed jitwettaq mill-Gvern f’dan is-settur bl-għan li nimxu lejn aktar responsabbiltà, serjetà u kwalità ogħla. Fid-dawl ta’ dan, irridu nissottolinjaw ukoll li l-ħaddiema huma l-aktar riżorsa importanti f’pajjiżna. Għalhekk permezz ta’ dawn il-bidliet qed niżguraw li l-ħaddiema jkunu fiċ-ċentru tar-riformi li nwettqu sabiex nipproteġuhom.

Is-settur tal-bini u l-kostruzzjoni kiber b’ritmu mgħaġġel ħafna fl-aħħar snin minħabba li kien hawn domanda akbar għall-propjetà. Dan kien rifless fl-aħħar snin fejn f’pajjiżna kellna attività kbira f’dan is-settur. Minħabba f’hekk inħass il-bżonn li nintroduċu riformi ġodda biex is-settur jiġi regolat aħjar ħalli jirrispekja r-realtajiet ġodda tal-lum u jiżgura li l-ħaddiema jkunu mħarrġa bil-ħiliet neċċessarji biex jaħdmu x-xogħol rikjest minnhom.

Biex inħarsu aħjar is-saħħa u s-sigurtà fuq siti ta’ kostruzzjoni u ndaħħlu aktar kontabbiltà fost dawk li jaħdmu fis-settur fil-bidu ta’ din is-sena neddejna process ta’ konsultazzjoni dwar l-irwol tal-project supervisors. Dan huwa pass pożittiv lejn id-direzzjoni t-tajba biex is-superviżuri tal-proġetti jingħataw is-setgħat kollha meħtieġa f’siti ta’ kostruzzjoni biex jaqdu r-responsabbiltajiet tagħhom. Fl-istess waqt, l-irwoli u r-responsabbiltajiet tal-kuntratturi, il-persuni li jaħdmu għal rashom u l-ħaddiema ġew spjegati f’aktar dettal biex ikun hemm aktar ċarezza dwar ir-responsabbiltajiet tagħhom.

Marbut ma’ din ir-rifoma sabiex niggarantixxu aktar is-saħħa u s-sigurtà fost il-ħaddiema fuq il-postijiet tax-xogħol neddejna White Paper għall-konsultazzjoni pubblika. Din tipproponi fost oħrajn strumenti amministrattivi ġodda li ser jgħinu lill-Awtorità tkun aktar effettiva u effiċjenti fl-infurzar tagħha u żidiet fil-penali amministrattivi li tkun tista’ timponi l-Awtorità.

Riforma oħra kruċjali li daħħalna kienet il-liċenzja tal-kuntratturi biex tirregola lil min iwettaq xogħol ta’ twaqqiegħ, skavar u bini biex tassigura li min jaħdem ikollu l-ħiliet neċċessarji u twassal għal titjib fl-istandards tax-xogħol. Din ir-riforma ġiet imneddija permezz ta’ konsultazzjoni pubblika mill-aktar wiesgħa fejn matulha kellna ċans nisimgħu, niddiskutu u nixtarru sew il-fehmiet tal-partijiet kollha interessati. Wara li intemmet il-konsultazzjoni pubblika daħħlet fis-seħħ l-ewwel fażi ta’ din ir-riforma bir-reġistrazzjoni ta’ aktar minn 3,793 kuntrattur fl-oqsma tat-twaqqiegħ, skavar u bini. B’kollox applikaw 1,754 kuntrattur għal-liċenzja tal-kostruzzjoni, 1,233 għal-liċenzja tat-twaqqiegħ u 806 kuntratturi għal-liċenzja tal-iskavar. Dan juri biċ-ċar li dan is-settur huwa wieħed b’saħħtu u jinkludi fih mijjiet kbar ta’ ħaddiema.

Il-bidla fil-liċenzja tal-bennej ser taħdem id f’id ma’ dik li rat l-introduzzjoni tal-liċenzja tal-kuntratturi hekk kif wieħed mir-rekwiżiti biex tinkiseb din il-liċenzja hija dik ta’ bennej. Permezz ta’ din ir-riforma se jiġu ċċarati l-ħiliet u r-responsabbiltajiet ta’ min ikollu l-liċenzja tal-bennej. Sabiex il-bennejja liċenzjati jibqgħu jiġu aġġornati mat-tibdiliet fis-settur se jkunu wkoll introdott l-obbligu ta’ taħriġ kemm għall-bennejja li diġà huma liċenzjati meta jaslu biex iġeddu l-liċenzja tagħhom kif ukoll dawk li japplikaw għall-ewwel darba.

Inwettqu Flimkien: Minister for Public Works and Planning Stefan Zrinzo Azzopardi launches a Public Consultation on the Licensing of Contractors

L-introduzzjoni tal-liċenzja tal-kuntratturi u l-bidla fil-liċenzja tal-bennej li qed issir din is-sena, se tkun qed tiġi segwita b’aktar inizjattivi biex tiġi sostnuta aktar responsabbiltà, aktar serjetà u kwalità ogħla fis-settur tal-kostruzzjoni. Fiż-żmien li ġej ser tkompli l-ħidma biex jiġu introdotti skill cards għal min jaħdem f’dan is-settur filwaqt li mistenni jitkompla x-xogħol biex jibdew jiġu introdotti l-kodiċi tal-bini f’pajjiżna.

Nemmnu bi sħiħ li l-ħaddiema jixraqilhom u huwa essenzjali li jkollhom aktar taħriġ. Dan biex ngħollu l-livell ta’ dak li qed nibnu f’pajjiżna, fuq kollox aktar taħriġ għal aktar saħħa u sigurtà f’dan is-settur. Mill-banda l-oħra, il-ħaddiema għandhom bżonn jieħdu ħsieb aktar ta’ saħħithom meta jkunu qed jaħdmu f’siti ta’ kostruzzjoni. L-Awtorità għas-Saħħa u s-Sigurtà fuq il-Post tax-Xogħol se tkun qed twettaq kampanji b’saħħithom ta’ għarfien biex tqajjem aktar kuxjenza dwar is-saħħa u s-sigurtà fost il-ħaddiema li jaħdmu fil-bini u l-kostruzzjoni.

Il-ħaddiema huma fiċ-ċentru ta’ dawn ir-riformi u fiċ-ċentru tal-ħidma tal-Gvern. Għaldaqstant, se nibqgħu kommessi li naħdmu u nixprunaw ‘il quddiem bidliet fis-settur tal-kostruzzjoni biex inħarsu u nipproteġu lill-ħaddiema waqt il-qadi ta’ dmirijiethom. Madanakollu, dawn il-bidliet jistgħu jirnexxu biss bl-involviment u l-parteċipazzjoni sħiħa tal-partijiet kollha interessati. Għalhekk nappella lil kull min b’xi mod jew ieħor huwa involut fis-settur tal-bini u l-kostruzzjoni biex ikun parti mill-bidla li qed nwettqu biex nimxu għal kwalità ogħla f’dan is-settur u nħarsu s-saħħa u s-sigurtà ta’ dawk li jaħdmu fis-settur.

/by

Aktar proġetti sostenibbli għall-ġid tal-komunità

L-ambjent li ngħixu fih u l-kwalità tal-ħajja huma importanti ħafna. Il-Gvern huwa konxju tal-importanza li l-Maltin u l-Għawdxin jgħixu kwalità ta’ ħajja tajba u għalhekk huwa impenjat li jkompli jaħdem qatigħ biex jagħti dehra isbaħ u aktar vibranti lill-lokalitajiet tagħna fejn ikun hemm sens akbar ta’ komunità, aktar spazji miftuħa għall-familji u faċilitajiet aħjar u aktar moderni.

Id-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi huwa fiċ-ċentru ta’ din il-ħidma. Il-ħidma mwettqa mid-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi hija waħda mifruxa u tmur lil hinn minn xogħol ta’ manutenzjoni u tiswijiet fuq it-toroq u fuq il-bankini kif forsi wħud jaħsbu. Ix-xogħol tad-Dipartiment huwa wieħed ta’ appoġġ għall-kommunitajiet tagħna fl-ibliet u l-irħula Maltin. Dan jinkludi xogħol f’ġonna pubbliċi u f’parks, xogħol ta’ tisbieħ ambjentali kif ukoll xogħol ta’ restawr u rinovar ta’ binjiet li nsibu fil-lokalitajiet tagħna.

Id-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi qed iservi ta’ spalla u qed joffri assistenza importanti f’ħidmiet li qed nagħmlu fuq livell lokali mal-Kunsilli Lokali kif ukoll ma’ għaqdiet non-governattivi. F’dawn l-aħħar snin dan id-Dipartiment għadda minn process ta’ trasformazzjoni għax qed jimmira li jkun konformi mal-miri tat-tibdil fil-klima u l-iżvilupp sostenibbli. Dan jinkludi l-irrinovar tal-binjiet li jintużaw, investiment f’makkinarju ġdid, sistemi tat-tekonoloġija tal-informatika moderna u taħriġ tal-ħaddiema. Wara li sar l-irrinovar ta’ Project House biex saret binja kważi ħielsa mill-emmissjonijiet tal-karbonju, kien imiss lid-diversi uffiċini distrettwali tad-dipartiment li jibdew jiġu rinovati kif fil-fatt qed isir bħalissa.

Fid-dawl tar-realtajiet li qed ngħixu fihom attwalment, nemmen li l-ispazji miftuħa u l-ġonna huma parti integrali mill-komunitajiet tagħna u għandhom rwol ċentrali f’ħajjitna. Għalhekk matul din is-sena sar investiment qawwi u xogħol estensiv ta’ tisbiħ u riġenerazzjoni f’diversi lokalitajiet fosthom fl-Imdina, San Ġwann, Birżebbuġa, in-Naxxar, ir-Rabat u Baħar iċ-Ċagħaq.

Tlestew ix-xogħlijiet fuq il-bandli tal-Imdina, iż-żona issa tinsab mgħammra b’bandli ġodda u faċilitajiet moderni  li se jżidu l-effiċjenza fl-enerġija. Din is-sena ġie ffirmat ukoll Memorandum of Understanding  bejn id-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi u l-Kunsill Lokali ta’ Birżebbuġa biex jittranġa Ġnien il-Kunsill tal-Ewropa.  B’dan il-ftehim, id-Dipartiment se jkun qed jipprovdi l-ħaddiema, il-materjal u s-servizzi għall-implimentazzjoni ta’ dan il-proġett. Ġie iffirmat ukoll Memorandum of Understanding bejn id-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi u l-Kunsill Lokali ta’ San Ġwann biex jitranġa Ġnien George Zarb u qed isir ukoll xogħol ta’ tisbiħ, rinovar u manutenzjoni tal-ħitan u l-binjiet ta’ Ġnien is-Serenità f’Santa Luċija.

Diversi minn dawn il-proġetti qed isiru possibbli wkoll bl-għajnuna ta’ fondi tal-Awtorità tal-Ippjanar. Fost l-ispazji miftuħa u ġonna li ġew inawgurati din is-sena nsibu l-outdoor gym fin-Naxxar fejn sit li kien abbandunat inbidel f’wieħed li issa se jintuża għall-eżerċizzju fiżiku, spazju miftuħ fil-qalba tar-Rabat magħruf bħala Ġnien Bir l-Iljun u spazju miftuħ f’Baħar iċ-Ċagħaq. Fl-istess waqt, komplejna nlestu aktar fażijiet fil-proġett  tal-Park Nazzjonali f’Ta’ Qali, wara li aktar kmieni din is-sena ġie inawgurat l-ispazju għall-Arti u t-Teatru biex jintuża għall-proġetti kulturali. Fiż-żmien li ġej mistenni jkun konkluż ukoll ix-xogħol fuq il-car park ta’ dan il-Park u titlesta’ l-concert area.

Dan huwa proġett għal qalbi ħafna li b’ħidma kollettiva ta’ ħafna nies qed joffri l-akbar spazju miftuħ għall-familji tagħna.

Proġett ambizzjuż ieħor li sar mill-ħaddiema tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi din is-sena huwa r-restawr u r-rikostruzzjoni tal-Mitħna tax-Xarolla fiż-Żurrieq għall-istat oriġinali tagħha. Dan wara li ġarrbet ħsarat kbar fil-maltempata f’Marzu 2022. Il-ħidma li saret fuq il-Mitħna tax-Xarolla turi l-impenn tal-Gvern ċentrali fil-konservazzjoni tal-wirt storiku ta’ pajjiżna.

Aktar kmieni din is-sena ħabbarna li se jiġi restawrat iz-zuntier tal-Knisja Arċipretali tas-Siġġiewi. Dan il-proġett mistenni jkun konkluż is-sena d-dieħla. Proġett ieħor mid-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi li mistenni jkun lest is-sena d-dieħla huwa r-restawr fuq tal-Funtana tal-Iljun tal-Floriana.

Mill-banda l-oħra, it-Taqsima tal-Ħarsien tal-Kosta fi ħdan id-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi se tkun qed tibda fost oħrajn proġett estensiv fil-bajja tal-Veccia f’San Pawl il-Baħar biex nipproteġu l-kosta mill-erożjoni li qed iseħħ b’ritmu mgħaġġel. L-għan jibqa’ li nħarsu l-kosta u anke l-propjetajiet li jmissu magħha f’dawn l-inħawi minn ħsara kkaġunata mill-elementi.

Dan ix-xogħol u dawn il-proġetti kollha ma jkunux jistgħu jsiru mingħajr il-ħidma sfieqa ta’ mijiet ta’ ħaddiema b’ħiliet u professjonijiet differenti li jaħdmu fid-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi. Il-ħidma li jagħmlu b’tant dedikazzjoni għall-ġid tal-komunità jixirqilha kull tifħir. Bħala Ministru għax-Xogħlijiet Pubbliċi u l-Ippjanar kommess li nkompli naħdem ukoll bl-għajnuna tal-Kunsilli Lokali u entitajiet oħra non-Governattivi biex noħolqu aktar proġetti sostenibbli għall-ġid tal-komunità fil-qalba tal-irħula u l-ibliet tagħna.

/by

Konferenza dwar l-andament tal-propjetà u l-kostruzzjoni f’Malta [03.11.2023]

Fil-kostruzzjoni, il-kelma kwalità trid tibqa’ u trid iżżid l-importanza tagħha

Konferenzi bħal dawn huma ta’ ġid fihom infushom għaliex qegħdin jgħollu l-livell dwar kif inħarsu lejn dan is-settur u kif nevalwaw b’mod xjentifiku u aħjar dak li għaddej, dak li hemm bżonn isir u fuq kollox nagħmlu sensibilizazzjoni dwar kif nistgħu nagħmlu l-affarijiet b’mod aħjar.

Naħseb li d-direzzjoni ewlenija għal dan is-settur hija miġbura f’żewġ kelmiet, not more, but better – mhux aktar, imma aħjar. Nemmen li d-destinazzjoni f’dak kollu li nagħmlu jrid ikun ibbażat fuq kwalità għola. Pajjiżna f’dawn l-aħħar snin esperjenza żvilupp mingħajr ebda preċedent. Jekk wieħed jara ftit l-istatistika tan-numru ta’ permessi li nħarġu, tal-investiment li sar, tat-tip ta’ kostruzzjonijiet li saru – dawn kollha juru li kellna bidla radikali fil-volum u fl-attività. B’hekk, żgur li hemm mistoqsijiet serji b’mod partikolari mill-pubbliku inġenerali dwar il-mod kif isiru l-affarijiet. U naħseb our major trust trid tkun propju iffukata fuq dan.

Kull min jagħmel żvillup fil-fehma tiegħi m’għandux ikun impenjat biss fil-ħsieb tiegħu dwar dak l-iżvillup, imma li la darba li jitlesta, dan l-iżvilupp se jkun preżenti ukoll fis-snin li ġejjin – irid issaqsi ftit iżjed x’impatt se jħalli fuq il-madwar. U għal dan il-għan il-Gvern huwa impenjat illi fejn jidħol il-qasam tal-estetika se nkunu għaddejjin b’ħidma flimkien mal-Awtorità tal-Ippjanar biex naraw kif ikollna politiki b’viżjoni u jkollna azzjoni aktar ċara kif intejbu l-livell tal-estetika fl-iżvillup. Dak li jidher huwa valur fih innifsu għaliex il-binjiet huma dawk l-ispazji li lkoll nużaw.

Is-settur tal-kostruzzjoni u l-iżvillup ma nistgħux nibqgħu nħarsu lejh bħala għan fih innifsu. Iridu nħarsu lejh bħala servizz għall-ġid ta’ pajjiżna. U naħseb fi żmien li ġej din id-diskussjoni trid tkun aktar iffukata biex primarjament nifhmu aħjar dak li diġa għandna u nifhmu aħjar x’qegħdin nippjanaw għaż-żmien li ġej.

Iżda dak li qegħdin infasslu jrid jittieħed f’kuntest ta’ dawk li se jkunu l-ħtiġijiet ġejjiena u dawk iż-żewġ aspetti fil-fehma tiegħi rridu nżommuhom in sync il-ħin kollhu. Għaliex x’jiswa li nagħmlu żvillup li effettivament maż-żmien mhux se jkollok domanda suffiċċjenti għalih?

U dan kollu f’pajjiżna huwa ferm aktar important meta huwa pajjiż fejn l-ispazju  limitat. B’hekk iridu napprezzaw aktar  kif inħaddmuh. Dan huwa xogħol li se jkun qed jieħu żvolta oħra fil-ġimgħat li ġejjin hekk kif l-Awtorità tal-Ippjanar waslet fl-aħħar fażijiet tagħha fit-tfassil tar-rapporti marbuta ma’ SPED. Dawn ir-rapporti se jagħtuna idea ċara dwar is-sitwazzjoni kif inhi u dwar dak li qed jiġi mbassar u mfassal għal futur u se jkunu qafas importanti lejn fejn irridu nieħdu d-diskussjoni tagħna.

F’dan is-settur il-kelma kwalità trid tibqa’ u trid iżżid l-importanza tagħha, li l-proġetti li nagħmlu jkunu ta’ kwalità aħjar, ta’ kwalità għola b’mod partikolari l-impatt li jħallu waqt li jkunu qed isiru. Illum nista’ niġi hawn quddiemkom u nitkellem dwar dak li qegħdin nimplimentaw, dwar dak li qegħdin inwettqu.

Infatti jumejn ilu nistgħu ngħidu li kellna punt importanti f’bidla li kienet ilha tinħass il-ħtieġa tagħha, bdejna t-tranżizzjoni li ser twassalna sabiex ikollna għall-ewwel darba f’pajjiżna l-liċenzjar tal-kuntratturi.

Dan huwa frott ta’ diskussjonijiet twal. Nistgħu ngħidu li l-1 ta’ Novembru tal-2023 tatna numru ta’ riżultati.

Għal ewwel darba f’pajjiżna, biex persuna li taħdem f’dak li għandu x’jaqsam ma’ bini, t-twaqqigħ u tqattigħ, trid  tapplika mal-BCA. Dawn l-applikazzjonijiet tawna ċifri li qabel ma kellnix, tawna ċifri ta’ kemm hemm entitajiet u individwi joperaw f’dan is-settur. Meta wieħed iqis li daħlu 3,793 applikazzjoni, wieħed faċilment jagħraf li n-numru ta’ operaturi huwa sostanzjali.

Xorta qed naraw ċifri li sa ftit ilu ma kellnix. Din id-data hija importanti biex aħna nkomplu f’din il-mixja tagħna lejn regolamentazzjoni. Nista’ ngħid ukoll li kull min japplika ser ikun evalwat u li tapplika biss mhix biżżejjed sabiex tingħata l-liċenzja.

Il-proċess tal-liċenzjar se jkun qed jagħlaq fl-1 ta’ Jannar 2025, fejn hemmhekk  sabiex inti topera irid ikollok bilfors il-liċenzja. U din il-liċenzja x’valur ha tkun qegħda tagħtina, apparti l-istatistika? Se tagħtina valur billi l-ewwelnett sejrin nistabillixxu standards biex persuna tista’ tagħmel dak ix-xogħol.  Se tagħtina l-opportunità li nkomplu, flimkien mal-industrija, ngħollu l-livell ta’ dak li huwa meħtieġ biex persuna tkun tista’ taħdem f’dan ix-xoghol.

Ser tagħtina għodda ta’ infurzar biex min jaħseb li jista’ jagħmel ta’ rasu ikun f’riskju ta’ sospensjoni tal-liċenzja jew il-kanċellament tagħha. Dan aħna qegħdin nagħmluh għaliex irridu li jkollna l-għodod kollha meħtieġa biex ngħollu l-kwalità.

Ngħollu l-kwalità ukoll billi jkollna aktar taħrig. It-taħriġ huwa kruċjali jekk mhux essenzjali. Meta qed nitkellem dwar taħriġ mhux qed nitkellem dwar taħriġ biss fil-livell ta’ skills fil-livell ta’ ħaddiema tas-sengħa, imma qed nitkellem dwar taħriġ fil-livell ta’ professjonijiet. U hawn irrid ngħid li matul din is-sena iddedikajna ħinijiet twal, flimkien mal-Kamra tal-Periti, flimkien mal-MDA u diversi organizzazzjonijiet u unions, fejn rajna u evalwajna kif aħna nistgħu nagħmlu qafas aħjar u kif nistgħu nimpenjaw iżjed anke b’regolamentazzjoni biex aħna ngħollu dan il-livell.

Nista ngħid ukoll li f’din id-diskussjoni kbira fejn jidħol il-liċenzjar tal-kuntratturi żgur illi tatna insights fejn għandna nirrevedu u fil-fatt qegħdin nirrevedu anke fejn per eżempju għandu x’jaqsam il-kwistjoni tal-insurances. Insurances għal waqt li qed isir ix-xogħol, it-tipi ta’ insurances, meta hemm bzonn kopertura, u minn hawnhekk irrid nirringrazzja lil dawk l-entitajiet kollha, l-insurances association, brokers, MDA u oħrajn li flimkien kellna diskussjonijiet ta’ sigħat twal li fihom nevalwaw u flimkien nfasslu t-triq ‘l quddiem dwar kwistjonijiet li forsi maż-żmien ħarisna n-naħa l-oħra. Jiena ma nemminx li għandu jkollna deċiżjonijiet li jkunu reazzjoni għal xi ħaġa ohra u f’dan ir-rigward bħala Gvern nemmnu illi dawn il-bidliet irridu npoġġuhom f’qafas ta’ pjan ta’ kif se nkomplu nġeddu u nibdlu l-affarijiet. Qafas ta’ strateġija li jispjega kif se nkomplu mmexxu l-affarijiet.

Nista’ insemmi diversi bidliet oħraj marbuta ma’ kwalità għola, is-saħħa u s-sigurtà fil-kostruzzjoni. Rajna wisq nuqqasijiet u għaddejna minn wisq esperjenzi koroh biex aħna ma nibqgħux inżidu l-impenn tagħna biex ngħollu l-livell f’dan il-qasam. Hemm diversi punti li ġew diskussi f’din il-konferenza inkluż il-kelma – burokrazija. Bħala Ministeru bil-BCA, PA u OHSA taħt kappa waħda, qed naħdmu b’impenn lejn aktar kollaborazzjoni bejn l-entitajiet, xi ħaġa li l-partijiet interesatti talbu għal żmien twil. U biex isir dan, qegħdin inħarsu b’mod diġitali – illum id-dinja diġitali tagħtik pjattaformi fejn wieħed jista’ jaghmel aktar xogħol b’investiment, infatti kemm l-OHSA u kemm il-BCA qegħdin f’fażijiet differenti li ninvestu somom sostanzjali biex ikun hemm qafas ta’ IT u software aħjar biex ikollna aktar proċessi diġitali u li fuq kollox ikollna l-pjattaformi meħtiega bħalma ghandna fil-PA, ikollna proċessi li jistgħu joqorbu u jaħdmu flimkien. Dawn huma affarijiet li rridu nitkellmu dwarhom għaż-żmien li ġej. Iżda nistgħu nagħmlu dan ghax bħala gvern aħna impenjati li nistgħu nisimgħu u niddiskutu, u li aħna nagħmlu dawn il-bidliet kollha with a stakeholder approach.

Il-bidliet iridu jsiru billi l-gvern jiddeċiedi dwar ir-regolamentazzjoni. Mill-banda l-oħra,l-operaturi kollha u dawk kollha involuti iridu jirrealizzaw li jridu jinbidlu l-affarijiet. L-esperjenza tal-Liċenzjar tal-Kuntratturi fil-fehma tiegħi kienet esperjenza pożittiva, mhux waħda faċli imma flimkien wasalna u flimkien se nkomplu nibdlu l-affarijiet għaliex nemmen li hemm ir-rieda. Xtaqt li nagħmel żewġ aċċenni fuq il-punt tas-sostenibbiltà.

Aktar milli sostenibbiltà finanzjarja, li kien hemm ohrajn li semmewha f’dan il-forum, li jorbot ma’ dak li għidt aktar kmieni hu li nifhmu ahjar x’ser joffri l-futur, fejn ser nieħdu lil pajjiżna u kif se nitħejjew għall-ħtiġijiet li se nfasslu llum. Hemm aspett ieħor tas- ostenibbltà fejn jidħol aktar effiċjenza enerġetika fil-binjiet tagħna. Matul din is-sena wasalna fil-fażijiet aħħarija biex nikkonkludu Dokument F ġdid, li ser jirregola l-aspett ta’ energy efficiency in buildings u kif se nkunu qed nagħmlu l-EPCs.

Fix-xhur li ġejjin anke dan iċ-ċeritifkat se jkun qed jiġi mġedded u mtejjeb u aġġornat għall-ħtiġijiet tal-lum, però nemmen bis-sħiħ li d-diskussjoni tagħna żgur trid aktar għarfien fuq kif se mmexxu l-affarijiet ‘il quddiem, marbut mal-kwistjoni tal-finanzjament tal-ESG reporting. Il-Banek qed jieħdu approach differenti fejn qed iħarsu aktar bir-reqqa fejn tidħol din is- sostenibbiltà.

Esperjenza bħal tal-lum hija importanti ferm għaliex iġġib nies minn oqsma differenti li jitkellmu flimkien, importanti għaliex qed titkellem fuq statistiċi u riċerka, hija okkażjoni li b’mod ċar, b’mod l-aktar miftuħ, naraw fejn hemm il-problemi, nidentifikaw is-soluzzjonijiet li jkunu ta’ għajnuna kbira biex il-gvern u l-awtoritajiet jieħdu d-deċiżjonijiet meħtieġa. Li huwa ċar huwa li rridu nkunu onesti magħna nfusna, nitgħallmu mil-lezzjonijiet u l-esperjenzi kollha li kellna matul is-snin, kienu x’kienu. U nifhmu fejn morna ħażin, fejn għamilna għażliet hżiena, iżda nħarsu lejn dawn il-każijiet biex naraw li nagħmlu l-għażliet it-tajba fil-ġejjieni. Pajjiżna għadda minn ħafna.

Pajjiżna li huwa żgħażugħ, 60 sena mill-indipendenza ‘l hawn, pajjiżna bla riżorsi, blata f’nofs ta’ baħar, irnexxielu jkollu tkabbir ekonomiku meraviljuż. Dan is-settur lagħab rwol importanti. Iżda dan is-settur, il-formola tiegħu trid tkompli tiġi aġġornata u rridu nħarsu lejn dak li huwa meħtieġ biex verament inbiddlu l-affarijiet.

Nemmen li fil-ħidma tiegħi bħala Ministru responsabbli, id-djalogu, id-diskussjoni u l-konsultazzjoni huma importanti imma fl-aħħar mill-aħħar trid tittieħed deċizjoni. Id-deċiżjoni li l-affarijiet immexxuhom ‘il quddiem, li nwettqu r-riformi kollha meħtieġa, li jkollna l-kuraġġ li niftakru ħaġa waħda – li l-futur jiddependi mill-għażla tal-lum.  

Grazzi.

/by

Budget b’qalb soċjali li tħabbat favur in-nies

Bħalissa d-dinja u l-Ewropa għaddejjin minn żmien ta’ sfida minħabba l-gwerra li hemm fil-Lvant tal-Ewropa u l-kunflitt li jinsab għaddej fil-Lvant Nofsani li waslu għall-inflazzjoni li reġgħet refgħet rasha.

Barra minn hekk, għandek ukoll sfidi oħra marbuta mat-tibdil fil-klima. Dan qed joħloq piżijiet ekonomiċi kbar li qed jinħassu mad-dinja kollha u qed iwitti t-triq għal żieda fil-prezzijiet tal-ikel, żieda fil-prezzijiet tal-prodotti u servizzi oħra essenzjali li n-nies jiġu bżonn ta’ kuljum. Dak li qed jiġri barra minn xtutna qed jaffettwa lil kull pajjiż saħansitra pajjiżi Ewropej li għandhom ekonomiji b’saħħithom.

Fl-isfond ta’ dawn l-isfidi, il-budget li ressaq il-Gvern wera biċ-ċar kemm il-Partit Laburista għandu qalb soċjali li tħabbat favur in-nies. Dan għaliex minkejja l-isfidi ekonomiċi li qed jaffaċċja pajjiżna, il-Gvern flok għabba lin-nies bil-piżijiet, refa’ l-piż kollu minn kulħadd u offra tarka għall-familji kollha. Aħna spalla għan-nies.

Filwaqt li familji u negozji Ewropej oħra qed jogħtru taħt il-prezzijiet għoljin tad-dawl u prodotti essenzjali, il-Gvern tagħna għażel biex jgħin lill-istudenti, il-familji, il-ħaddiema u n-negozjanti. Għat-tielet sena konsekuttiva l-Gvern qed joħroġ flus għal sussidji biex il-Maltin u l-Għawdxin ma jaraw l-ebda żieda fil-prezzijiet tal-enerġija, il-fjuwils u ċ-ċereali, qmuħ u għalf tal-annimali. Permezz ta’ dawn is-sussidji l-familji u n-negozji tagħna se jiffrankaw eluf ta’ ewro fil-kontijiet ta’ dawl  u l-fjuwil.

Bis-saħħa ta’ ħidma għaqlija tal-Gvern Laburista, minkejja ż-żmien diffiċli li ninsabu fih, xorta bqajna nirreġistraw tkabbir ekonomiku b’saħħtu, rata iżjed baxxa ta’ nies f’riskju ta’ faqar, tkabbir qawwi fl-impjiegi u rata baxxa ta’ qgħad.

Dan ma sarx b’kumbinazzjoni imma twettaq għaliex ħdimna bil-għaqal u konna nafu fejn rridu mmorru u għamilna għażliet favur in-nies.

Il-Gvern ma waqafx biss bis-sussidji imma kif għamel f’budgets preċedenti f’dawn l-aħħar disa’ snin għen in-nies b’att ta’ żidiet importanti. Din l-għajnuna finanzjarja qed iservi ta’ għajnuna kbira għal faxex differenti ta’ nies fis-soċjetà fosthom l-anzjani u l-familji. Waħda mill-aktar żidiet kbar hija bla dubju ta’ xejn iż-żieda fl-allowance tat-tfal u żieda oħra fil-bonus għat-twelid u adozzjoni. Din hija l-akbar żieda li qatt ingħatat fil-ħamsin sena li ilu jeżisti dan il-benefiċċju u ser tolqot eluf ta’ familji.

L-Akkomodazzjoni soċjali u affordabbli hija sfida li rridu nkomplu. Il-Gvern irnexxielu jżomm stabbli l-figura tan-nies li japplikaw għall-akkomodazzjoni alternattiva għaliex żamm ritmu tajjeb ta’ allokazzjonijiet ta’ units ta’ housing soċjali. Ta’ min jirrimarka x-xogħlijiet f’numru ta’ siti ta’ żvilupp ta’ akkomodazzjoni soċjali madwar Malta qed joqorbu lejn tmiemhom.

Il-Gvern se jkompli jixpruna ‘l quddiem aktar inizjattivi biex tiġi sostnuta aktar responsabbiltà, aktar serjetà u kwalità ogħla fis-settur tal-kostruzzjoni. Wara li introduċejna r-regolamenti tal-Liċenzjar tal-Kuntratturi u l-proċess li għaddej biex jidħlu regolamenti tal-liċenzja tal-bennej issa ser nimxu pass oltre billi fiż-żmien li ġej ser nintroduċu skill cards għal min jaħdem fis-settur u se nkomplu x-xogħol biex jibdew jiġu introdotti l-kodiċi tal-bini f’pajjiżna.

Bl-għan li nkomplu nippromwovu prattiċi tajba, nħarsu l-streetscapes u l-aspett tal-estetika jkun integrat fil-proċess tal-ippjanar bħala Gvern ħabbarna li qed naħdmu sabiex naslu għal reviżjoni ta’ policies marbuta mal-estetika f’pajjiżna.

L-iStrategic Plan for the Environment and Development, fil-qosor SPED se jkun aġġorant biex jirrispekja aħjar ir-realtajiet tal-lum il-ġurnata biex jagħtina stampa aħjar tal-pjan ta’ pajjiżna għall-qasam tal-iżvilupp għas-snin li ġejjin. Dan il-proċess huwa mistenni li jkun finalizzat matul is-sena d-dieħla. Dan il-Gvern huwa impenjat li jkompli jinkoraġġixxi aktar żvilupp sostenibbli. Fid-dawl ta’ dan, Għawdex se jingħata attenzjoni partikolari, anki fid-dawl tal-istrateġija li ġiet imħabbra għal Għawdex bħala gżira tal-Villaġġi.

Mill-banda l-oħra, fejn jidħol il-qasam tas-saħħa u sigurtà fuq il-post tax-xogħol qed inġeddu l-liġi biex din tkun tirrifletti r-realtajiet tal-lum u twassal biex jissaħħaħ il-qasam leġislattiv u t-tħaddim tiegħu. Waħda mill-proposti li ressaqna ‘l quddiem hi li l-liġi tipprovdi għat-twaqqif ta’ strumenti amministrattivi ġodda li ser jgħinu lill-Awtorità għas-Saħħa u s-Sigurtà fuq il-Post tax-Xogħol tkun aktar effettiva u effiċjenti fl-infurzar tagħha.

Bħala Gvern impenjati li nkomplu naħdmu biex ngħinu u nipproteġu lill-poplu tagħna mill-isfidi li qed naffaċċjaw attwalment. Irridu nkomplu nsaħħu l-ekonomija tal-pajjiż biex noffru aktar opportunitajiet u noħolqu niċeċ ġodda ta’ impjiegi ta’ kwalità. Kommessi li nkomplu ninvestu f’aktar servizzi soċjali, servizzi aħjar tas-saħħa u f’servizzi oħra li huma ffukati biex jgħinu lil dawk l-aktar żvantaġġati fis-soċjetà tagħna. Bħala Gvern kommessi li ninvestu aktar biex filwaqt li nsebbħu l-estetika tal-binjiet tagħna, ikollna ambjent isbaħ fejn ngħixu billi noħolqu aktar spazji miftuħa għall-Maltin u l-Għawdxin.

Għalhekk Malta Ġusta.

 

/by

We Care

There is widespread consensus that Budget 2024 has continued to strengthen social measures. Thousands of families and individuals are set to benefit from a wide array of incentives given.

Among the measures is a €250 per child in children’s allowance; an additional cost-of-living payment to 95,000 families and a €15 a week increase in pensions.

Making up for the rising inflation, a global phenomenon, the cost-of-living adjustment is set to amount to €12.81 a week – a 30 per cent increase over last year.

First-and second-time property buyers will keep paying lower rates of duty; a tax refund cheque of between €60 and €140 is to be issued to thousands of families and individuals; the minimum wage is to increase to €213.54 per week and unemployment benefits are to be adjusted to 60% of previous salary.

Senior citizens will see their pension rise for the ninth year in a row, a weekly increase of €15 or €780 annually – the biggest increase pensioners have ever received in one year.

Parents are to receive €500 bonus for each newborn child, and €1,000 for a second child, both up from €400 previously.  An extra €487 a year shall be given to parents who quit work to take care of a child with a disability whilst disability benefits are to increase by €8.54 per week.

Energy benefits and other subsidies are to remain firmly in place, amounting to 350 million Euro – a far cry to what is happening in other European countries whose taxpayers are experiencing draconian increases in the electricity and fuel prices.

Not one single tax was introduced – a far cry from what used to happen pre-2013 under the watch of Nationalist Party Prime Minister Gonzi who is now defending his poor economic track record that inflicted hardship on hundreds of thousands of families and individuals.

There are challenges of course. Inflation, despite being on a downward trend, causes an additional burden on everyone. But budget 2024 targets, specifically, the vulnerable and those that are mostly in need. As someone who has militated within the Labour Party for my entire young and adult life, I can safely state that this is the most socialist budget ever.

As Minister for Public Works and Planning, I am also proud of the various initiatives that my Ministry shall be taking in 2024 as announced by my colleague, Finance Minister Clyde Caruana, during the budget speech.

Under my watch, further regulation is being introduced to strengthen the regulatory framework for the the building and construction. Building, excavation and demolition contractors now require a license to operate. A new Mason’s licence is in the offing. These are much-needed reforms which shall be fully implemented in the coming weeks and months. Next year we shall continue to implement further changes and introduce new requirements to improve the level of skills within the industry. Operators must ensure that all those who operate within the industry have the necessary skills and abilities to do so. It is imperative that we raise standards and ensure quality and responsibility and that’s exactly what will happen.

Work is ongoing on defining National Building Codes  to provide a regulatory platform and technique for the industry to ensure better construction standards.

We also remain committed to make the building sector carbon neutral by 2050.

We shall also be creating further open public spaces to be enjoyed by our families, with further investment at the Ta’ Qali National Park amongst others.

Prime Minister Robert Abela was right in describing budget 2024 as social and just. It certainly is especially given that it is happening during, global, turbulent times.

The current turbulent times caused by conflicts in Europe and the Middle East,  are causing untold damage to the world economy, and worse, leaving thousands of innocent people dead.

Notwithstanding, Malta’s economy continues to grow at a fast rate, faster than we anticipated a year ago and the deficit is safely under control.

Our track record speaks for itself. As a government, and as a country, we’ve overcome what at first appeared to be insurmountable challenges – Covid 19 was one of them.

We are determined to keep helping families and individuals to ensure a better standard of living for all.

Budget 2024 shall ensure that it gives people peace of mind and stability.

/by

SACES – Architecture Student EXPO 2023

This year’s Architectural Student Expo is an opportunity for students to showcase their work to their colleagues and the public.

Since its inception in 1974, SACES – The Society of Architecture and Civil Engineering Students – within the Faculty for the Built Environment at the University of Malta, managed to bring together different skills and to maximize the potential of our future architects. Indeed, the passion, creativity, and innovation of the students within this organization augurs well for Malta’s architecture.

The economic, social and cultural developments in the post-war period in Malta, as much as in Europe, have been substantial. The population of the Maltese Islands has witnessed several demographic changes between the 19th and 21st century. In fact, the resident population of the Maltese Islands grew more than fourfold between 1842 and 2023. Population growth during the 21st century was essentially a result of demographic changes including influx of foreign workers as a result of unprecedented growth.

Undoubtedly, in the recent past, the real estate sector has registered substantial activity. It attracted various investments together with an enhanced productivity. This activity was the result of higher demand for property units both for residential and commercial purposes.

While this is very positive from an economic point of view, it also has its challenges because it paved the way for a construction boom. This has brought with it various challenges not least amongst others the requirement that we must improve our standards to enhance the quality of our construction projects.

For this to happen the need was felt to take a thorough look at the various laws that regulate the sector so as to consolidate where it is needed.

The Ministry for Public Works and Planning and the University of Malta are currently working together to make the first compendium of the laws that regulate construction.

Against this backdrop, the Ministry for Public Works and Planning and the University of Malta are currently working together to make the first compendium of the laws that regulate construction.

Besides, the Planning Authority with the assistance of various local and international consultants is finalising the necessary studies for the updating of the Strategic Plan for the Environment and Development (SPED). These studies shall provide essential tools in reviewing national planning objectives based on various important aspects that shall indicate the country’s need in the next two decades.

One of the major objectives that shall be addressed within the immediate term is a review of current policies and regulations in relation to aesthetics. The urban fabric has been impacted with the increased development Malta has registered over the years. Therefore, there will be more emphasis to promote good practices, adopting policies that protect streetscapes and a more holistic approach in this regard.

On the other hand, a focused discussion leading to a specific review is being undertaken to address the needs of Gozo. While working towards the future economic advancment of the island, Gozo’s regional particularities and specific necessities need to be respected. To this end, the Gozo strategy, that has recently been published will indicate the aspects that require review to protect the uniqueness of Gozo, the Island of Villages.

The vast majority of Maltese live in urban areas and the quality of our built environment has a considerable impact on our quality of life. Against this backdrop, more than ever, future architects and civil Engineers are duty bound to develop meaningful and healthy places because these have a profund effect on the country’s social and economic wellbeing.

While acknowledging the importance of preserving buildings with valuable heritage and safeguarding our natural resources, the Government and all involved stakeholders including future architects need to ensure better regulation and implementation for the construction sector and higher quality.

In this regard, the Government has already embarked on a number of unprecedented reforms to make the leap forward to upgrade quality in construction. In July the Licensing of contractors regime that will regulate demolition, excavation and construction came into force. By 1st January 2025, the entire construction industry must have a licence for contractors to continue operating at construction sites. Coupled with this, we are also updating the Mason’s Licence. This will be the first major change to the licence in many years. The overarching objective of this reform is to instill more responsibility among masons and pave the way for higher quality in the construction sector.

Furthermore, the process towards the introduction of the Building Codes is being intensified to ensure completion in the near future. The introduction of compulsory skill cards and the promotion of more training and education in the sector shall be the main thrust in achieving the objectives of this reform. These changes shall continue to be adopted with a continuous and structured involvement of all stakeholders including the general public which expressed a clear message towards a change for more responsible and sustainable development that achieves better and higher standards.

Architects have a pivotal role to play because their expertise in architectural design is critical in ensuring that construction projects meet the highest standards. To this end, architects should refrain from presenting non-starter projects. Architects should advise their clients to present projects that are more sensitive to the surroundings of the site of the project. Moreover, planning applications need to be preceded with processes that ensure stakeholder interaction and participation.  Thus, it is imperative that architects prioritise the public interest over any interests that their clients may have, when these go against planning policies.

Following a consultation process between the Ministry for Public Works and Planning and the Chamber of Architects various parts of the 2021 Periti Act entered into force and several regulations were introduced. I truly believe that this is a crucial step in the right direction because while these regulations provide better guidelines to those who intend taking a course leading to architects’ profession, they will also lead to stronger work ethics to ensure better quality in the industry.

Added to this, we are also setting the country on the path to a Green transition. The Building and Construction Authority (BCA) is currently working to make the buildings more energy efficient and to update the regulations on Energy Performance Certificates known as EPCs.

Besides, through the Construction and Demolition Waste Strategy for Malta short and long-term measures are being implimented to prioritise reuese and recycling.

A new regulatory framework for Construction and Demolition Waste is currently being developed, aiming to streamline waste management efforts and promote sustainable practices within the construction sector. This regulatory framework is expected to come into force by end of year.

Yesterday we have announced a consultation that will lead to an important reform in the planning process particularly when third party appeals are presented. It is being envisaged that permits that are appealed should be suspended pending the appeal process. This change shall be founded on a clear balance between the interests of all involved and a clear assurance that the appeal process shall be an efficient and swift one to ensure certainty in the process.

This year’s Architectural Student Expo is once again an opportunity for students to showcase their work to their colleagues and the public. It is also an important tool to help us think outside the box about the much-needed change in our built envrionment.

All construction has an impact on the public, to this end all actors involved in construction need to join forces and work together towards more responsibility, more seriousness, and above all better quality in the construction sector.

Let us not forget that Every man wants to belong to a “place”; he wants to believe that he is in the most wonderful spot on earth and he takes pride in how and where he spends his time on this earth. Emotion is the most important determinant in architecture.”

/by

Inħejju għall-ġejjieni

Meta għaxar snin ilu ingħatajna l-mandat biex immexxu l-pajjiż sibna ekonomija b’attività batuta.

Fl-2013 il-Partit Laburista tela’ bl-għajta li se jagħti spinta ‘l quddiem l-ekonomija u fil-fatt dak li għamilna. Kemm ilna fit-tmun tal-pajjiż naqqasna l-qgħad u t-taxxi biex il-familji jkollhom aktar flus fil-but u jgħixu kwalità ta’ ħajja aħjar. Barra minn hekk, investejna f’niċċeċ ekonomiċi ġodda u saħħaħna dawk eżistenti.

Għadni niftakar sew il-Partit Nazzjonalista jbeżża’ lill-votanti li jekk il-Partit Laburista jkun fil-Gvern ħafna nies kienu ser jispiċċaw jirreġistraw għax-xogħol. Illum nafu li din kienet ħrafa biex tbeżża’ lin-nies għax ġara l-oppost ta’ dak li qalu dak iż-żmien.

Mhux talli l-qgħad kompla jonqos sena wara l-oħra, iżda tant kibret b’ritmu mgħaġġel f’qasir żmien l-ekonomija Maltija li min iħaddem qed isibha diffiċli biex isib ħaddiema ġodda. Dak li għamilna huwa bażi biex aħna nkomplu nsaħħu lil pajjiżna u nkomplu noħolqu x-xogħol.

Fl-istess waqt, irridu nirrikonoxxu wkoll li t-tkabbir ekonomiku ġab miegħu realtajiet ġodda għall-pajjiżna fosthom ħtieġa għal aktar ħaddiema li wassal għal żieda fil-popolazzjoni u bżonn ta’ aktar żvilupp biex in-nies ikollhom post fejn jgħixu.

Fid-dawl ta’ dan hemm bżonn li l-formula li użajna fl-aħħar għaxar snin inkomplu nibnu fuqha b’mod li din tikkunsidra l-kuntest li qed ngħixu fih illum biex l-isfidi li għandna quddiemna jiġu indirizzati. Ikun żball jekk inwaqqfu t-tkabbir ekonomiku li ħdimna għalih b’tant bżulija fl-aħħar għaxar snin. Madanakollu, is-suċċess ġab realtajiet ġodda f’pajjiżna li rridu nagħtu t-tweġibiet għalihom u nkomplu ntejbu l-kwalità tiegħu.

Dan it-titjib fil-kwalità rridu nagħmluh f’kull qasam u mhux l-inqas fil-qasam tal-kostruzzjoni. Fl-aħħar snin partikolarment mill-2017 ‘il quddiem pajjiżna esperjenza tkabbir sostanzjali fl-industrija tal-kostruzzjoni. Dan kollu ħalla u qed iħalli impatt għaliex it-tip ta’ żvillup li għandna f’pajjiżna huwa mifrux u b’hekk huwa suġġett li joħloq diskussjoni. Għaldaqstant, aktar minn qatt qabel jeħtieġ li l-kelma kwalità trid tkun il-mira li trid tintlaħaq f’kull xogħol li qed isir. In-nies jridu jaraw settur ta’ kostruzzjoni li jagħmel qabża fil-kwalità kemm fil-mod kif isir ix-xogħol kif ukoll kif isir il-pjannar għall-ġejjieni. In-nies jridu jserrħu rashom li min qed jagħmel proġetti ta’ kostruzzjoni fil-viċinanza tagħhom jaf x’inhu jagħmel u x-xogħol isir b’mod responsabbli.

Tlaqna mill-fatt li pajjiżna kellna liċenzja waħda biss, il-liċenzja tal-bennej li kienet ilha ma tiġi riveduta għexieren ta’ snin. Bid-dħul tar-regolamenti dwar il-liċenzjar tal-kuntratturi li se tkun qed tirregola lil min jista’ jwettaq xogħol ta’ twaqqigħ, skavar u bini għamilna riforma li qatt ma rajna bħalha qabel. Din se ddaħħal sens ta’ dixxiplina għax jekk wieħed jonqos din tista’ tiġi sospiża jew revokata, bħal meta jkollok liċenzja tal-karozza. B’dan il-mod qed nagħmlu distinzjoni ċara bejn il-kuntratturi serji u responsabbli fil-mod kif jaħdmu u dawk li jaħdmu mingħajr taħriġ u b’nuqqas ta’ responsabbiltà. Qed inwasslu messaġġ b’saħħtu favur kwalità ogħla u aktar serjetà fit-tħaddim f’dan is-settur biex il-kostruzzjoni ssir b’rispett sħiħ lejn id-drittijiet ta’ terzi persuni u bl-inqas impatt fuq il-madwar.

Fl-aħħar jiem, intemmet il-konsultazzjoni pubblika dwar it-tibdil fir-regoli tal-liċenzja tal-bennej. Din hija riforma oħra importanti  biex inkomplu ngħollu l-livell fis-settur tal-kostruzzjoni. Filwaqt li dawn ir-regolamenti qegħdin jikkumplimentaw ir-regolamenti l-ġodda li ġew introdotti mill-Gvern dwar l-obbligu tal-liċenzjar tal-kuntratturi, dawn se jiddefinixxu x’ħiliet irid ikollha persuna biex titqies bennej liċenzjat.

Fl-aħħar jiem ukoll ġejt ippreżentat bl-ewwel rapport tar-riċerka li saret mill-Fakultà tal-Liġi fl-Università ta’ Malta biex isir kompendju tal-liġijiet li jolqtu s-settur tal-kostruzzjoni. Nemmen li dan il-proċess huwa bidu tajjeb għal analiżi li se jservi b’mod importanti fil-proċess ta’ tisħiħ ta’ regolamenti li qed iwettaq il-Gvern għas-settur tal-kostruzzjoni.

IL-gvern immexxi mill-Partit Laburista kien katalist għal suċċess ekonomiku u soċjali f’pajjiżna. Dak li kiseb pajjiżna irridu nkompli nibnu fuqu għall-ġejjieni. Irridu ngħarrfu r-realtaijiet ġodda u l-isfidi tal-lum u ta’ għada. Ħidmitna triq tibqa’ tkun maħsuba biex nibqgħu nimxu ‘l quddiem u nassiguraw li f’pajjiżna jibqa’ jinħoloq il-ġid u l-ġid jitgawda għall-avvanz ta’ kulħadd.

/by

Għas-Servizz tal-Komunità

Il-kwalità tal-ħajja tan-nies fil-lokalitajiet f’pajjiżna tista’ tkompli titjieb permezz ta’ servizzi u xogħlijiet li jsiru biex insebbħu żoni differenti, nipprovdu faċilitajiet ġodda kif wkoll nieħdu ħsieb patrimonju li ħallew ta’ qabilna. Id-Dipartiment tax-Xoghlijiet Pubbliċi qed iwettaq bosta proġetti f’lokalitajiet differenti f’bosta okkażjonijiet b’kollaborazzjoni mal-Kunsilli Lokali. Din il-kollaborazzjoni qed tagħti riżultati u se nkomplu naħdmu aktar flimkien.

Huwa fatt magħruf li l-Kunsilli Lokali f’bosta okkażjonijiet jitolbu l-assistenza tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi biex jgħinhom iwettqu proġetti li mingħajr l-appoġġ ta’ dan id-Dipartiment ftit ikollhom tama li jistgħu jwettqu. Id-Dipartiment jipprovdilhom assistenza mhux biss fit-tfassil u l-ippjanar tal-proġetti imma mbagħad anke jassisti fit-twettiq tagħhom.

Id-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi huwa mgħoni bi professjonisti ta’ esperjenza fosthom periti u inġiniera, u anke ħaddiema speċjalizzati f’diversi snajja’ fosthom mastrudaxxi, ħaddieda, bennejja u oħrajn.

L-elenku ta’ xogħlijiet li tul il-medda ta’ snin twettqu minn dawn il-ħaddiema jixhed is-siwi kbir ta’ dan id-Dipartiment.

Kien ta’ sodisfazzjon fl-aħħar jiem naraw it-tlestija tal-proġett tar-restawr u r-rikostruzzjoni tal-Mitħna tax-Xarolla wara l-ħsarat kbar li ġarbet bil-maltempata ta’ Marzu tas-sena l-oħra. Ix-xogħol metikoluż li wettqu l-ħaddiema tal-Garaxx tal-Gvern f’Kordin biex irrestawraw din il-ġawhra storika fiż-Żurrieq huwa wieħed ta’ min ifaħħru u li juri l-kapaċitajiet ta’ dawn il-ħaddiema. Ix-xogħol tagħhom wassal biex in-nies taż-Żurrieq, il-Maltin b’mod inġenerali u anke t-turisti issa jistgħu jerġgħu jgawdu dan il-wirt storiku li daqt jagħlaq it-tliet mitt sena.

Minbarra x-xogħlijiet fuq binjiet ta’ wirt storiku, il-ħaddiema tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi qed jagħtu sehemhom biex jgħinu lill-komunitajiet tagħna b’diversi modi. Għadna kif inawgurajna ġnien Bir l-Iljun fir-Rabat fejn tajna spazju miftuħ għat-tgawdija tar-residenti tal-inħawi. Isiru kontinwament xogħlijiet ta’ patching fit-toroq u anke water culverts filwaqt li jsir xogħol ukoll fuq bankini bħalma sar fil-Furjana u f’San Pawl il-Baħar. Għaqdiet ta’ volontarjat bħall-klabbs tal-Boċċi tal-Birgu, Bormla u ż-Żejtun gawdew minn xogħlijiet li saru mill-ħaddiema tad-Dipartiment bħall-klabbs tar-Regatta ta’ Birżebbuġa u l-Birgu. Saret ukoll l-art ġdida fejn jitpoġġew id-dgħajjes f’Wied iż-Żurrieq filwaqt li fi Ġnien is-Serenità f’Santa Luċija sar xogħol sostanzjali ta’ manutenzjoni fuq l-injam, ħitan u pompi ġodda. Fix-Xgħajra għaddej proġett biex jinbidel ir-railing kollu tul ix-xatt.

Hemm diversi ġonna pubbliċi li qed igawdu mix-xogħol tal-Ħaddiema tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet. Insemmi fost l-oħrajn Ġnien il-Kunsill f’Birżebbuġa, Ġnien George Zarb f’San Ġwann, u Ġnien il-Madonna ta’ l-Anġli f’Baħar iċ-Ċagħaq. Id-Dipartiment, b’kollaborazzjoni mal-Ministeru tat-Turiżmu qed jieħu ħsieb ukoll il-manutenzjoni tar-railings f’San Pawl il-Baħar, Buġibba, l-Qawra u l-Mellieħa.

Bħalma ġara fil-każ tal-Mitħna tax-Xarolla, ħaddiema tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet u kuntratturi mqabbda mill-istess Dipartiment ikunu wkoll involuti f’xogħlijiet li jkollhom x’jaqsmu ma’ binjiet storiċi bħax-xogħol li sar fuq il-Pont ta’ Gomorino taħt l-Imtarfa. Sar xogħol ta’ restawr fuq id-dawl tal-faċċata tal-Kappella ta’ Loretu fil-Gudja filwaqt li l-pjazza ta’ quddiemha ġiet pavimentata. Qed jinbidlu l-ballavostri kollha taz-zuntier tal-Knisja ta’ Sant’Antnin f’Għajn Dwieli filwaqt li beda x-xogħol preparatorju ħalli jinbena mill-ġdid iz-zuntier kollu tal-Knisja ta’ San Nikola tas-Siġġiewi. Sar ukoll xogħol f’parti miz-zuntier tal-Knisja Parrokkjali taż-Żurrieq li kellu ħsarat strutturali.

Xogħol ieħor importanti mid-Dipartiment tax-Xogħlijiet huwa dak li għandu x’jaqsam mal-kontroll tal-ilmijiet tax-xita. Isiru diversi xogħlijiet f’postijiet kritiċi fejn huwa magħruf li jinġabar ħafna ilma speċjalment waqt xi maltempata bil-għan li dan jgħaddi mingħajr xkiel u nevitaw għargħar f’dawn il-postijiet.

Mingħajr l-ebda dubju, is-siwi tax-xogħol li jagħmlu l-ħaddiema tad-Dipartiment huwa wieħed vast u ta’ siwi kbir għall-komunitajiet tagħna fl-ibliet u l-irħula tagħna. Irridu nkunu ċerti li dan id-Dipartiment jibqa’ mgħammar bl-aqwa talent ta’ ħaddiema tas-sengħa biex ikunu jistgħu jaqdu l-ħtiġijiet tal-komunitajiet tagħna u tal-pajjiż b’mod inġenerali. Irridu nkomplu ninvestu fit-taħriġ taż-żgħażagħ tagħna biex snajja’ użati minn ħaddiema tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet f’dawn il-proġetti għall-komunitajiet tagħna jibqgħu ħajjin u nibqgħu insibu l-Maltin li lesti jagħmlu dan ix-xogħol.

 

 

 

 

/by